მსოფლიო ჯანდაცვის სტატისტიკის ანგარიში წარმოადგენს ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის (WHO) ყოველწლიურ კრებულს, რომელიც მოიცავს ჯანმრთელობისა და ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული ინდიკატორების შესახებ უახლეს მონაცემებს მისი 194 წევრი სახელმწიფოსთვის. 2021 წლის გამოცემა ასახავს მსოფლიოში COVID-19 პანდემიამდე არსებულ მდგომარეობას, რომელმაც საფრთხე შეუქმნა ბოლო წლებში მიღწეული პროგრესის დიდ ნაწილს. იგი წარმოადგენს ჯანმრთელობის ტენდენციებს 2000-2019 წლებში სხვადასხვა ქვეყანაში, რეგიონებსა და შემოსავლის ჯგუფებში, მდგრადი განვითარების მიზნებისა და ჯანმო-ს მეცამეტე ზოგადი სამუშაო პროგრამის (GPW 13) 50-ზე მეტი ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული ინდიკატორის უახლეს მონაცემებს.
მიუხედავად იმისა, რომ COVID-19 ისტორიული მასშტაბის კრიზისი იყო, ის ასევე ქმნის შესაძლებლობებს გლობალური თანამშრომლობის სწრაფად გასაძლიერებლად და მონაცემთა დიდი ხნის ხარვეზების შესავსებად. 2021 წლის ანგარიში წარმოადგენს მონაცემებს COVID-19 პანდემიის შედეგად დაღუპულთა შესახებ, ხაზს უსვამს უთანასწორობის მონიტორინგის მნიშვნელობას და დროული, სანდო, ქმედითი და დაშლილი მონაცემების შექმნის, შეგროვების, ანალიზისა და ანგარიშგების აუცილებლობას, რათა დავუბრუნდეთ ჩვენი გლობალური მიზნების მიღწევას.
COVID-19-ის გავლენა მოსახლეობის ჯანმრთელობაზე
COVID-19 მსოფლიო მასშტაბით მოსახლეობის ჯანმრთელობისა და კეთილდღეობისთვის სერიოზულ გამოწვევებს უქმნის და ხელს უშლის მდგრადი განვითარების მიზნებისა და ჯანმო-ს სამმაგი მილიარდის მიზნების მიღწევას.
ჯანმო-ს სამმაგი მილიარდის მიზნები ჯანმო-სა და წევრი სახელმწიფოების საერთო ხედვას წარმოადგენს, რომელიც ქვეყნებს მდგრადი განვითარების მიზნების დაჩქარებაში ეხმარება. 2023 წლისთვის მათი მიზანია: ერთი მილიარდი მეტი ადამიანის ჯანმრთელობა და კეთილდღეობა უკეთესი იყოს, ერთი მილიარდი მეტი ადამიანი ისარგებლოს უნივერსალური ჯანდაცვის დაფარვით (დაფარული იყოს ჯანდაცვის სერვისებით ფინანსური სირთულეების გარეშე) და ერთი მილიარდი მეტი ადამიანი უკეთ იყოს დაცული ჯანმრთელობის საგანგებო სიტუაციებისგან.
2021 წლის 1 მაისის მონაცემებით, ჯანმო-ში COVID-19-ის 153 მილიონზე მეტი დადასტურებული შემთხვევა და მასთან დაკავშირებული 3.2 მილიონი გარდაცვალების შემთხვევაა დაფიქსირებული. ყველაზე მეტად ამერიკის და ევროპის რეგიონები დაზარალდნენ, რაც გლობალურად დაფიქსირებული შემთხვევების სამ მეოთხედზე მეტს შეადგენს, შესაბამისად, 100 000 მოსახლეზე 6114 და 5562 შემთხვევათა მაჩვენებლით. COVID-19-თან დაკავშირებული ყველა დაფიქსირებული გარდაცვალების თითქმის ნახევარი (48%) ამერიკის რეგიონში დაფიქსირდა, ხოლო ერთი მესამედი (34%) ევროპის რეგიონში.
სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიის რეგიონში დღემდე დაფიქსირებული 23.1 მილიონი შემთხვევიდან 86%-ზე მეტი ინდოეთს მიეწერება. ვირუსის ფართო გავრცელების მიუხედავად, COVID-19-ის შემთხვევები დღემდე, როგორც ჩანს, უპირატესად მაღალი შემოსავლის მქონე ქვეყნებშია კონცენტრირებული. მსოფლიოში COVID-19-ის კუმულაციური შემთხვევების თითქმის ნახევარს (45%) 20 ყველაზე დაზარალებული მაღალი შემოსავლის მქონე ქვეყანა შეადგენს, თუმცა ისინი გლობალური მოსახლეობის მხოლოდ ერთ მერვედის (12.4%) შეადგენენ.
COVID-19-მა შემოსავლების ჯგუფებს შორის დიდი ხნის უთანასწორობა წარმოაჩინა, შეაფერხა აუცილებელ მედიკამენტებსა და ჯანდაცვის სერვისებზე წვდომა, შეზღუდა გლობალური ჯანდაცვის კადრების შესაძლებლობები და გამოავლინა მნიშვნელოვანი ხარვეზები ქვეყნების ჯანდაცვის საინფორმაციო სისტემებში.
მიუხედავად იმისა, რომ მაღალი რესურსების მქონე რეგიონები ჯანდაცვის სერვისების გადატვირთვასთან დაკავშირებული გამოწვევების წინაშე დგანან, პანდემია კრიტიკულ გამოწვევებს უქმნის სუსტი ჯანდაცვის სისტემებს დაბალი რესურსების მქონე ქვეყნებში და საფრთხეს უქმნის ბოლო ათწლეულების განმავლობაში ჯანდაცვისა და განვითარების სფეროში მიღწეულ რთულ მიღწევებს.
35 მაღალი შემოსავლის მქონე ქვეყნის მონაცემები აჩვენებს, რომ პრევენციული ქცევები მცირდება ოჯახების გადატვირთულობის (სოციალური სტატუსის საზომი) ზრდასთან ერთად.
საერთო ჯამში, დაუსახლებელ ოჯახებში მცხოვრები ადამიანების 79%-მა (35 ქვეყნის საშუალო მაჩვენებელი) განაცხადა, რომ ცდილობს ფიზიკური დისტანცირების დაცვას სხვებისგან, უკიდურესად გადატვირთულ ოჯახებში მცხოვრები ადამიანების 65%-თან შედარებით. ხელების რეგულარული ყოველდღიური დაბანის პრაქტიკა (ხელების დაბანა საპნითა და წყლით ან ხელის სადეზინფექციო საშუალებების გამოყენება) ასევე უფრო გავრცელებული იყო დაუსახლებელ ოჯახებში მცხოვრებ ადამიანებს შორის (93%), უკიდურესად გადატვირთულ ოჯახებში მცხოვრებებთან შედარებით (82%). რაც შეეხება საჯარო სივრცეში ნიღბის ტარებას, დაუსახლებელ ოჯახებში მცხოვრები ადამიანების 87% ბოლო შვიდი დღის განმავლობაში საჯარო სივრცეში ყოფნისას მუდმივად ან უმეტესად ატარებდა ნიღაბს, უკიდურესად გადატვირთულ პირობებში მცხოვრები ადამიანების 74%-თან შედარებით.
სიღარიბესთან დაკავშირებული პირობების ერთობლიობა ამცირებს ჯანდაცვის სერვისებსა და მტკიცებულებებზე დაფუძნებულ ინფორმაციაზე წვდომას, ამავდროულად ზრდის სარისკო ქცევებს.
ოჯახების გადატვირთულობის ზრდასთან ერთად, COVID-19-ის პრევენციული ქცევები მცირდება.
გამოქვეყნების დრო: 2020 წლის 28 ივნისი